☐ Nukleotydy dietetyczne – brakujący element dietoterapii

Nukleotydy zaczynają cieszyć się bardzo dużym zainteresowaniem w środowisku naukowym ze względu na swoje zalety i szerokie spektrum możliwości zastosowania. W sytuacjach zwiększonego obciążenia i potrzeby regeneracji organizmu uznawane są za warunkowo niezbędne składniki pokarmowe, z uwagi na wzrost zapotrzebowania organizmu na nukleotydy w celu wzmożonej produkcji kwasów nukleinowych (DNA i RNA). W takich przypadkach może okazać się potrzebna zwiększona ich podaż w diecie i suplementacji. Współcześnie badania sugerują, że suplementacja nukleotydami pozytywnie wpływając na funkcjonowanie układu odpornościowego i nerwowego, wspomaga regenerację tkanek oraz gojenie stanów zapalnych.

Czym są nukleotydy?

Nukleotydy to strukturalne, podstawowe cząsteczki kwasów nukleinowych DNA i RNA, bez których organizm ludzki nie byłby w stanie podejmować kluczowych procesów na wielu płaszczyznach fizjologicznych, takich jak dzielenie i tworzenie nowych komórek, regeneracja i wzrost tkanek. Nukleotydy mogą zostać wytworzone bezpośrednio w komórce, zostać odzyskane w ramach rozpadu RNA i DNA z innych komórek lub zostać dostarczone z zewnątrz, w formie pokarmu lub suplementu.

Organizm wykorzystuje nukleotydy w procesach:
• regeneracji tkanek wewnętrznych,
• odbudowy zasobów układu odpornościowego,
• odbudowy nabłonka śluzowego,
• indukcji układu krwiotwórczego,
• przy odbudowie komórek skóry (gojeniu ran),
• enzymatycznych i metabolicznych (tzw. metabolizm energetyczny).

Nukleotydy są związkami organicznymi, które stanowią podstawowe elementy budulcowe dla informacji genetycznej komórek naszego organizmów, kwasów nukleinowych DNA i RNA oraz innych złożonych nukleotydów (tzw. polinukleotydy), jak Adenozynotrójfosforan (ATP) i guanozynotrójfosforan (GTP)

Rola nukleotydów w organizmie ludzkim

Podstawową funkcją nukleotydów w organizmie człowieka jest synteza/wytwarzanie DNA oraz RNA, co może mieć znaczenie dla regeneracji i naprawy tkanek, syntezy białek i cyklu komórkowego.

• Stanowią substraty dla kwasów nukleinowych i są podstawą odbudowy komórek
• Uczestniczą w procesie wytwarzania, magazynowania i przekazywania energii (tzw. metabolizm energetyczny)
• Pośredniczą w komunikacji między komórkami
• Uczestniczą w procesach enzymatycznych
• Stanowią składniki budulcowe dla enzymów i koenzymów

Czym są nukleotydy dietetyczne?

Nukleotydy dietetyczne (dNT) są to formy nukleotydów dostarczanych do organizmu drogą pokarmową. Źródłem nukleotydów dietetycznych mogą być określone typy pożywienia np. podroby, kawior, owoce morza, soja i wołowina. Niestety współczesna dieta może w określonych przypadkach okazać się niewystarczająca do zapewnienia organizmowi ich wystarczającej ilości. Dlatego właśnie nukleotydy dietetyczne są określane mianem warunkowo niezbędnych składników pokarmowych.

Zewnętrzna podaż nukleotydów dietetycznych może być wskazana w sytuacjach obciążenia organizmu, w szczególności wzrostu i rozwoju, regeneracji po urazie, infekcji i niektórych stanach chorobowych.

W takich sytuacjach organizm często nie ma zasobów wewnętrznych do wytworzenia wystarczającej ilości DNA i RNA wymaganej do utrzymania, naprawy i odbudowy komórek w celu swojego odpowiedniego funkcjonowania. W szczególności dotyczy to komórek podlegających szybkiej rotacji, np. w tkankach nabłonka jelita, czy też komórek w układzie odpornościowym.

Badania naukowe, w których oceniano podawanie preparatów odżywczych, które w swoim składzie zawierały nukleotydy w połączeniu z innymi substancjami odżywczymi, sugerują, że mogą one mieć wpływ na wsparcie organizmu w przypadku konieczności regeneracji, przy spadku odporności lub w innych przewlekłych dolegliwościach.

Historia badań nad nukleotydami

W ostatnich latach prowadzono szereg badań dotyczących możliwości zastosowania nukleotydów i ich wpływu na poszczególne obszary funkcjonowania różnych układów organizmu.

Odporność organizmu

Zastosowanie przez 60 dni suplementu nukleotydowego, składającego się urydyny, cytydyny, tyminy, prekursorów nukleotydów adenozyny i guanozyny oraz RNA, u wytrenowanych mężczyzn, poddanych dodatkowo treningowi o wysokiej intensywności, przyczynił się do zwiększenia poziomu immunoglobuliny IgA. Ponadto, zwiększenie dostępności nukleotydów w diecie wpływało na przywrócenie sprawności odpowiedzi immunologicznej.

Zapobieganie infekcji

Zastosowanie suplementacji nukleotydami wpływało na odporność na infekcje bakteryjne i grzybicze, zwłaszcza w przypadku Staphylococcus aureus i Candida albicans.

Redukcja stanów zapalnych

Nukleotydy dietetyczne mają związek z redukcją stresu oksydacyjnego, który towarzyszy stanom zapalnym i immunosupresji. W tym przypadku, podanie adenozyny i ATP w ramach wlewów dożylnych, poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych, wspomagało leczenie wstrząsu krwotocznego, nadciśnienia płucnego, a także niedokrwienia tkanek

Regeneracja jelita po przeszczepie jelita cienkiego

Przyjmowanie nukleotydów w diecie sprzyjało przyspieszonej regeneracji błony śluzowej jelit. Suplementacja nukleotydami wpływała na naprawę błony śluzowej jelit uszkodzonej w wyniku przewlekłej biegunki (np. u osób z nietolerancją laktozy) i niedożywieniu. Suplementacja nukleotydami dietetycznymi poprawiała czynność jelit podczas przewlekłej biegunki

Regeneracja i wsparcie funkcji wątroby

Suplementacja nukleotydami wpływała na profilaktykę stłuszczenia wątroby u zwierząt, po poprzedniej ekspozycji na działanie czterochlorku węgla (Fontana i wsp., 1999).

Suplementacja nukleotydami dietetycznymi pozytywnie wpływała na wzrost i naprawę wątroby.

Suplementacja nukleotydami dietetycznymi pomagała w naprawie uszkodzeń strukturalnych komórek (hepatocytów) spowodowanych przez marskość wątroby w ciągu 2 tygodni

Promujący wpływ na wzrost mikroflory jelitowej

Suplementacja nukleotydami dietetycznymi przyczyniła się do modulacji wzrostu mikroflory jelitowej.

— Jakub Gronowski

Źródło: nukleotydydietetyczne.pl