☐ Na ziemi chojnickiej – Dwór w Jarcewie

Jarcewo znajduje się w gminie Chojnice 4 km na północ od miasta. W latach
1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
W średniowieczu posiadłość rycerska, która w przywileju z 1366 roku ustanowionym przez wielkiego mistrza dla sędziego ziemskiego Jakusza zapisana została pod nazwą Jacoschkonitz, tj. Jakuszowa Chojnica. Od imienia syna sędziego, Aleksandra (niem. Sander), pochodzi niemiecka nazwa Jarcewa – Zandersdorf; po raz pierwszy w użytku pojawiła się w 1452 roku. W 1570 właścicielem posiadłości był Jarczewski a majątek w czasach Rzeczpospolitej szlacheckiej nazywał się Jarcewo, Jarcewie, Jarczewo. W XVII wieku dobra rycerskie należały do Jana Gleisen-Doręgowskiego, sędziego ziemskiego tczewskiego (ojciec proboszcza chojnickiego). Kolejno Jarcewo przeszło w ręce m.in. Czapskich, Skórczewskich. W II połowie XIX w. Jarcewo stało się własnością niemieckiej rodziny Kreich, do której również należało pobliskie Czartołomie. To właśnie za ich panowania w Jarcewie powstał zespół dworsko-parkowy. W 1922 roku zabudowania zakupił również Niemiec, Rudol Fischer. Po II wojnie światowej majątek przeszedł na Skarb Państwa i wkrótce został włączony do gospodarstw Zakładu Doświadczalnego Ziemniaka w Nieżychowicach. Obecnie dwór jest odrestaurowany i stanowi własność prywatną.

Majątek Jarcewo pierwotnie miał 661 ha. W 1937 r. realizując ustawę o przymusowym wykupie gruntów państwo odkupiło 260 ha, a w 1939 roku 150 ha. Dobra jarcewskie stanowił dwór, budynek zarządcy, obora, stajnia, kuźnia, gorzelnia, mleczarnia, kurnik i remiza oraz przepiękny park. Dwór jest parterowy, wybudowany na planie prostokąta, usytuowany na wysokich piwnicach, z dwuspadowym dachem. W osi wejściowej znajduje się okazała weranda poprzedzona dwukierunkowymi schodami, podtrzymująca balkon. Powyżej umiejscowiono piętrową wystawkę zwieńczoną trójkątnym frontonem. Dwór otacza park z II połowy XIX wieku, o pow. 2,37 ha, z unikatowymi okazami drzew. Dominują tu dęby szypułkowe, lipy drobnolistne oraz klony zwyczajne. Występują tu 500-letnie dęby rosnące jako pojedyncze pomniki przyrody oraz całe aleje. W poczet parkowych pomników przyrody zaliczamy cztery lipy drobnolistne o obwodzie 310-500cm.